АНАПТЫХІЯ

Анапты́хія (Anaptychia Körb.), род кусцістых лішайнікаў сямейства Фісцыевыя.

Віды насяляюць кару дрэў, камяні, глебу сярод імхоў і лішайнікаў, распаўсюджаны пераважна ў Паўночным паўшар’і ва ўсіх раслінна-кліматычных зонах. У свеце вядома каля 15 відаў.

У Беларусі адзін від — анаптыхія раснічастая [Anaptychia ciliaris (L.) Körb. еx A. Massal], сустракаецца паўсюдна. Расце на кары дрэў ліставых парод у ліставых, мяшаных і хвойных лясах, таксама ў старых сядзібных парках. З’яўляецца індыкатарам забруджвання атмасфернага паветра.

Талом кусцісты, з павісальнымі або адтапыранымі лопасцямі, утварае рыхлыя падушкі, ад дробных памераў 2–3 см да шырокіх распасцёртых падушак 20–30 см у дыяметры, без сарэдый і ізідый. Лопасці шырынёй 1⁠–⁠4 мм, маладыя — больш-менш пляскатыя і распасцёртыя, спелыя — выпуклыя, доўгія, павісальныя, моцна разгалінаваныя і пераблытаныя, па краі з доўгімі, да 6 мм, простымі або слаба разгалінаванымі фібрыламі (аднакаляровымі з таломам або часта больш цёмнымі), пры дапамозе якіх лішайнік прымацоўваецца да субстрату. Верхняя паверхня талома ад светла-шэрай да цёмна-шэра-бурай афарбоўкі, у зацяненні больш светлая, пры яркім асвятленні да цёмна-шэра-карычневай і чарнаватай. Паверхня талома і фібрылы варсістыя. Стрыжань рыхлы, белаваты. Ніжняя паверхня талома светлая, рызіны не развітыя. Апатэцыі сядзячыя або на кароткай ножцы, размяшчаюцца на паверхні лопасцей. Дыск карычневата-чорны, голы або з бялёса-блакітнаватым налётам, спачатку ўвагнуты, потым плоскі. Сумкі з 8 спорамі. Споры 2‑клетачныя, эліпсападобныя, карычневыя.

Верхні каравы́ слой талома і стрыжань пры дзеянні гідраксіду калію не змяняюцца ў афарбоўцы.