Грамадскія аб’яднанні і арганізацыі

Дата стварэння: 24.05.2023 11:53:52

Дата змены: 10.02.2025 16:47:15

Федэрацыя прафсаюзаў Беларусі (ФПБ) — нацыянальны прафцэнтр, рэспубліканскае незалежнае добраахвотнае аб’яднанне рэспубліканскіх галіновых прафесійных саюзаў, якія з’яўляюцца членскімі арганізацыямі ФПБ, створанае для каардынацыі іх дзейнасці па абароне працоўных, сацыяльна-эканамічных правоў і інтарэсаў членаў прафсаюзаў, якія ўваходзяць у ФПБ.

Кожны перыяд развіцця нацыянальнага прафсаюзнага аб’яднання па-свойму ўнікальны. Розны час і абставіны дыктавалі розныя падыходы, метады і формы працы. Але нязменным было адно — імкненне прафсаюзаў да справядлівасці, узаемадапамогі, салідарнасці і адзінства.

Пры гэтым Федэрацыя прафсаюзаў Беларусі першапачаткова адмовілася ад канфрантацыі, абраўшы шлях канструктыўнага дыялогу з сацыяльнымі партнёрамі — органамі дзяржаўнага кіравання і аб’яднаннямі наймальнікаў, што дазваляе вырашаць самыя складаныя і неадназначныя пытанні на ўсіх узроўнях. Даказаўшы сваю эфектыўнасць, менавіта сістэма сацыяльнага партнёрства ў Рэспубліцы Беларусь стала важнейшым складальнікам сацыяльна-эканамічнай палітыкі і працоўных адносін.


Утварэнне і асноўныя этапы развіцця Федэрацыі прафсаюзаў Беларусі

Федэрацыя прафсаюзаў Беларусі з’яўляецца правапераемніцай Беларускага рэспубліканскага савета прафесійных саюзаў, які дзейнічаў у савецкі час. Так, 4–6 кастрычніка 1990 г. XVII з’езд прафсаюзаў Беларусі, які адбыўся ў Мінску, фактычна стаў першым з’ездам Федэрацыі прафсаюзаў Беларусі. Гэтыя падзеі сталі новым зыходным пунктам у развіцці прафсаюзнага руху краіны.

Заснавальнікамі ФПБ сталі прафесійныя саюзы, якія былі прадстаўлены на І з’ездзе ФПБ і падпісалі Дэкларацыю аб утварэнні Федэрацыі прафесійных саюзаў Беларусі.

На І з’ездзе ФПБ была абвешчана палітыка раўнапраўнага партнёрства і пры неабходнасці — канструктыўнай апазіцыі Ураду рэспублікі, выканаўчым і гаспадарчым органам на месцах. Федэрацыя прафсаюзаў Беларусі аб’явіла гатоўнасць да правядзення незалежнай экспертызы праектаў нарматыўных прававых дакументаў, унясення альтэрнатыўных праграм па сацыяльна-эканамічных і прававых пытаннях.

У 1992–1995 гг. быў прыняты шэраг заканадаўчых актаў, якія рэгулююць дзейнасць прафсаюзаў. Так, Закон Рэспублікі Беларусь «Аб прафесійных саюзах» ад 22 красавіка 1992 г. № 1605‑XII гарантуе грамадзянам права бесперашкоднага стварэння і дзейнасці прафсаюзаў, абараняе аб’яднанне ад умяшання органаў выканаўчай улады, а таксама робіць іх галоўным суб’ектам рэгулявання калектыўных дагаворных адносін, надзяляе правамі па абароне працоўных і сацыяльна-эканамічных правоў і інтарэсаў грамадзян.

Аднак пасля 1995 г. шэраг лідараў ФПБ таго часу замест непасрэдна прафсаюзнай работы ўступілі ў палітычнае супрацьстаянне, хаця гэта супярэчыць статутным задачам арганізацыі. У выніку прафсаюзы страцілі аўтарытэт сярод сваіх членаў, а разам з ім і здольнасць каардынаваць адносіны паміж працоўнымі, наймальнікамі і ўладай. Галоўныя мэты прафсаюзнага руху падчас гэтага супрацьстаяння былі забытыя, у сувязі з чым пачаўся масавы выхад работнікаў з прафсаюзаў. Да 2002 г. прафсаюзы страцілі каля 1,8 млн сваіх членаў. Прэзідыум Савета ФПБ, які складаўся толькі з кіраўнікоў галіновых прафсаюзаў, аказаўся адарваным ад рэальнага жыцця працоўных і не быў здольны кіраваць сітуацыяй.

У сувязі з гэтым у ліпені 2002 г. на Пленуме Савета ФПБ, улічваючы наяўную крызісную сітуацыю ў прафсаюзах, было прынята рашэнне аб скліканні пазачарговага IV з’езда ФПБ.

Нечарговы з’езд прыняў шэраг прынцыповых рашэнняў аб далейшым развіцці прафсаюзнага руху ў краіне, унёс змяненні ў Статут ФПБ, склад Савета ФПБ. Дзякуючы гэтаму крызісныя з’явы ў прафруху былі пераадолены. Таксама вышэйшым органам ФПБ пацверджана прыхільнасць палітыцы сацыяльнага партнёрства з Урадам і аб’яднаннямі наймальнікаў, заснаванай на ідэях справядлівай сацыяльнай дамовы, а не сацыяльнай канфрантацыі. Пры гэтым у якасці базавых прынцыпаў былі ўзяты канвенцыі Міжнароднай арганізацыі працы (МАП), ратыфікаваныя Рэспублікай Беларусь, і рэкамендацыі МАП.

Усё гэта дазволіла Федэрацыі прафсаюзаў ізноў прыцягнуць у свае рады працоўных, якія ўсумніліся ў перспектыўнасці прафсаюзнага руху. У склад ФПБ вярнуліся прафсаюзныя арганізацыі, якія да гэтага выйшлі з галіновых рэспубліканскіх структур, і 10 рэгіянальных прафсаюзных арганізацый. Актыўна праводзілася работа па стварэнні новых прафсаюзных арганізацый. Агульная колькасць членаў галіновых прафсаюзаў, якія ўваходзяць у ФПБ, да 2005 г. склала больш за 4 млн чалавек. Узровень ахопу работнікаў прафсаюзным членствам узрос да 93,2 %.

У наступныя гады асноўныя намаганні прафсаюзаў былі сканцэнтраваны на вырашэнні такіх задач, як удасканаленне сістэмы сацыяльнага партнёрства на ўсіх узроўнях, калектыўна-дагаворнага рэгулявання важнейшых пытанняў сацыяльнай палітыкі (аплата працы, сацыяльныя гарантыі, забеспячэнне занятасці, паляпшэнне ўмоў працы, абарона працоўных і сацыяльна-эканамічных правоў і інтарэсаў работнікаў), узмацненне кантролю за забеспячэннем своечасовай выплаты заработнай платы, павышэнне ўзроўню матэрыяльнай падтрымкі працаўнікоў.

На VII з’ездзе ў 2015 г. было прынята рашэнне аб рэарганізацыі галіновых прафсаюзаў. Пасля правядзення аб’яднальных мерапрыемстваў у сферах прамысловасці, транспарту, прыродакарыстання, энергетыкі, адукацыі і дзяржаўнай службы колькасць галіновых прафсаюзаў скарацілася з 28 да 15. Аб’яднанне роднасных прафсаюзаў у адну структуру прывяло да стварэння буйных, арганізацыйна моцных прафсаюзаў, што, у сваю чаргу, дазволіла ўзаемадзейнічаць з сацыяльнымі партнёрамі, спрыяла фарміраванню агульнай палітыкі, умацаванню фінансавага становішча.

У 2024 г. у сістэму ФПБ уваходзілі: членскія арганізацыі (15 галіновых прафсаюзаў, якія дзейнічаюць ва ўсіх галінах эканомікі); арганізацыйныя структуры ФПБ, якія каардынуюць дзейнасць прафсаюзаў на рэгіянальным узроўні (6 абласных і Мінскае гарадское аб’яднанні прафсаюзаў); арганізацыі, створаныя на аснове ўласнасці ФПБ [Міжнародны ўніверсітэт «МІПСА», унітарнае прадпрыемства «Выдавецкі Дом «Праф-Прэс», санаторна-курортнае ўнітарнае прадпрыемства «Белпрафсаюзкурорт» (12 санаторыяў), турысцка-экскурсійнае ўнітарнае прадпрыемства «Беларустурыст», установы «Рэспубліканскі Палац культуры прафсаюзаў», «Спартыўны клуб Федэрацыі прафсаюзаў Беларусі» і інш.].

Старшыні нацыянальнага прафцэнтра: У. І. Ганчарык (1986–2001), Ф. П. Вітко (2001–2002), Л. П. Козік (2002–2014), М. С. Орда (2014–2024 ), Ю. А. Сянько (з 2024 — па цяперашні час).


Удзел прафсаюзаў у грамадска-палітычных кампаніях

Выступаючы за захаванне агульнанацыянальных каштоўнасцей, за стабільнасць і незалежнасць, прадстаўляючы і абараняючы інтарэсы працоўных, прафсаюзы не застаюцца ў баку ад найважнейшых грамадска-палітычных падзей, якія праходзяць у краіне.

Прафсаюзны актыў браў удзел у арганізацыі і правядзенні ўсіх электаральных кампаній: выбараў Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь, дэпутатаў Палаты прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу, дэпутатаў мясцовых Саветаў дэпутатаў, рэферэндумаў. У кожнай з гэтых кампаній прафсаюзы падтрымлівалі менавіта тых кандыдатаў, перадвыбарныя праграмы якіх супадаюць з мэтамі і задачамі прафсаюзнага руху і накіраваны ў першую чаргу на захаванне і развіццё айчынных прадпрыемстваў, стварэнне новых працоўных месцаў, узмацненне сацыяльных гарантый для насельніцтва.

У прыватнасці, у 2020 г. Федэрацыя прафсаюзаў Беларусі выступіла ў падтрымку кандыдата ў Прэзідэнты Рэспублікі Беларусь Аляксандра Лукашэнкі, паколькі праграма кандыдата супадала са статутнымі мэтамі і задачамі прафсаюзаў: паляпшэнне матэрыяльнага становішча і ўмоў жыцця людзей, забеспячэнне поўнай і прадукцыйнай занятасці насельніцтва. Прафсаюзныя актывісты актыўна ўдзельнічалі на ўсіх этапах электаральнай кампаніі — ад работы ў ініцыятыўнай групе да вылучэння сваіх прадстаўнікоў у склад выбарчых камісій і ў нацыянальныя назіральнікі.

Значны ўклад унесла ФПБ у арганізацыю і правядзенне рэферэндуму па ўнясенні змяненняў і дапаўненняў у Канстытуцыю Рэспублікі Беларусь. У 2021–2022 гг. па ўсёй краіне прафсаюзы арганізавалі работу па абмеркаванні і зборы ад працоўных калектываў прапаноў аб магчымых зменах Асноўнага Закона краіны. Непасрэдна падчас правядзення рэферэндуму ў 2022 г. Федэрацыя прафсаюзаў арганізавала шырокамаштабную кампанію па нацыянальным назіранні за ходам галасавання. Прафсаюзы каардынавалі работу больш як 40 тыс. нацыянальных назіральнікаў. Непасрэдна ў штаб-кватэры нацыянальнага прафцэнтра быў арганізаваны грамадскі інфармацыйны цэнтр па назіранні, куды ў аператыўным рэжыме сцякалася ўся інфармацыя аб галасаванні на кожным участку краіны і ўзнікаючых праблемных пытаннях. Усё гэта дазволіла даць аргументаваную і ўзважаную ацэнку арганізацыі і правядзенню рэферэндуму.

Праца грамадскага інфармацыйнага цэнтра даказала сваю эфектыўнасць. Таму ў такім фармаце яго праца была працягнута і ў перыяд выбараў у Палату прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь 8‑га склікання і мясцовыя Саветы дэпутатаў 29‑га склікання, якія адбыліся ў лютым 2024 г.

Таксама прафсаюзныя актывісты былі ўдзельнікамі Усебеларускіх народных сходаў і актыўна працавалі над стварэннем праграм сацыяльна-эканамічнага развіцця краіны. З наданнем канстытуцыйнага статуса Усебеларускаму народнаму сходу Федэрацыя прафсаюзаў Беларусі як суб’ект грамадзянскай супольнасці атрымала права абрання сваіх прадстаўнікоў для работы ў складзе гэтага вышэйшага органа народаўладдзя. 5 красавіка 2024 г. адбыўся IX пазачарговы з’езд ФПБ, на якім абраны 80 дэлегатаў Усебеларускага народнага сходу ад прафсаюзаў. Гэта прадстаўнікі ўсіх галіновых прафсаюзаў, якія ўваходзяць у ФПБ. Сярод іх — лідары прафсаюзных арганізацый рознага ўзроўню, актывісты прафсаюзнага руху, заслужаныя работнікі, кіраўнікі прадпрыемстваў і арганізацый, якія выступаюць адказнымі сацыяльнымі партнёрамі і падтрымліваюць ініцыятывы прафсаюзаў.


Абарона сацыяльна-эканамічных правоў і інтарэсаў работнікаў

З першых дзён стварэння Федэрацыя прафсаюзаў удзельнічае ў рашэнні актуальных пытанняў сацыяльна-эканамічнай сферы.

У крызісныя 1990‑я гг. працоўныя сутыкнуліся з шэрагам вострых праблем: сацыяльная неабароненасць, нізкі ўзровень заработных плат, рост беспрацоўя, інфляцыя. У гэты час прафсаюзам Беларусі разам з выкарыстаннем перагаворнага працэсу, дыялогу з заканадаўчай і выканаўчай галінамі ўлады даводзілася звяртацца і да актыўных форм уздзеяння. У адказ на прыняцце Урадам без узгаднення з прафсаюзамі рашэнняў, якія рэзка пагаршаюць становішча працоўных, ФПБ і яе членскія арганізацыі праводзілі масавыя акцыі пратэсту. Напрыклад, у красавіку 1991 г. у сувязі з рэзкім скачком цэн на харчовыя тавары ў Мінску і па рэспубліцы прайшлі масавыя выступленні працоўных. У чэрвені 1993 г. у Мінску ў адказ на значнае павышэнне коштаў на прадукты харчавання і паслугі па ініцыятыве прафсаюзаў прамысловых прадпрыемстваў адбыўся шматтысячны мітынг працоўных, на якім была прынята рэзалюцыя, што ўтрымоўвала папярэджанне аб датэрміновай адстаўцы Вярхоўнага Савета і Урада, падрыхтоўцы да правядзення агульнарэспубліканскай забастоўкі.

У далейшым пры актыўным удзеле ФПБ распрацоўваліся і былі прыняты законы з выяўленай сацыяльнай накіраванасцю (законы аб мінімальнай заработнай плаце, сацыяльным забеспячэнні, агульных пачатках дзяржаўнай маладзёжнай палітыкі, правах дзіцяці, ветэранах, сацыяльнай абароне інвалідаў і інш.).

Важным этапам на шляху практычнай рэалізацыі сістэмы сацыяльнага партнёрства стала фарміраванне Нацыянальнага савета па працоўных і сацыяльных пытаннях у адпаведнасці з Указам Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 15 ліпеня 1995 г. № 278 «Аб развіцці сацыяльнага партнёрства ў Рэспубліцы Беларусь». Гэтым дакументам замацавана, што развіццё сістэмы сацыяльнага партнёрства ў Рэспубліцы Беларусь — адна з важнейшых дзяржаўных задач. Таксама вызначана, што прадстаўніцтва інтарэсаў работнікаў на рэспубліканскім узроўні здзяйсняюць рэспубліканскія аб’яднанні прафсаюзаў. Нацыянальны савет па працоўных і сацыяльных пытаннях, у склад якога ўваходзяць прадстаўнікі Урада, рэспубліканскіх аб’яднанняў прафсаюзаў і наймальнікаў, выпрацоўвае дамоўленасці па найбольш вострых і актуальных пытаннях працоўнай, сацыяльна-эканамічнай сферы. Сацыяльныя партнёры падпісваюць Генеральнае пагадненне, на аснове якога ў рэгіёнах і галінах заключаюцца мясцовыя і тарыфныя пагадненні, у арганізацыях і на прадпрыемствах — калектыўныя дагаворы. Менавіта гэтыя лакальныя прававыя акты даюць магчымасць работнікам атрымаць ільготы і гарантыі звыш устаноўленага заканадаўствам. Гэта, напрыклад, дадатковыя выплаты, матэрыяльная дапамога, гарантыі падаўжэння працоўных адносін, падтрымка сямей з дзецьмі, моладзі, дапамога ў аздараўленні і санаторна-курортным лячэнні, дадатковае пенсійнае або медыцынскае страхаванне і многае іншае. На 2024 г. у галінах эканомікі рэспублікі заключана каля 18 тыс. калектыўных пагадненняў.

На асобым кантролі ў Федэрацыі прафсаюзаў Беларусі пытанні своечасовасці выплаты заработнай платы. Пазіцыя прафсаюзаў у дадзеным пытанні адназначная: нягледзячы на ўсе складанасці і акалічнасці, працаўнік павінен атрымаць тое, што зарабіў. Таму ў кожным выяўленым выпадку затрымкі або нявыплаты заработнай платы прафсаюзы дабіваюцца вырашэння такіх пытанняў на карысць людзей.

Пастаянная ўвага надаецца пытанням, звязаным з няпоўнай занятасцю. У выпадках, калі па ініцыятыве наймальніка прымаецца такое рашэнне, галоўнае патрабаванне прафсаюзаў — захаванне гарантаваных заканадаўствам і калектыўнымі дагаворамі выплат, недапушчэнне выпадкаў неабгрунтаванага пераводу работнікаў у рэжым няпоўнага працоўнага часу.

Федэрацыя прафсаюзаў Беларусі з 2017 г. ажыццяўляе маніторынг за сітуацыяй на спажывецкім рынку для атрымання аператыўнай інфармацыі аб цэнавай сітуацыі і даступнасці насельніцтву важнейшых тавараў і паслуг. Для таго каб аператыўна рэагаваць на сітуацыю на месцах, бачыць тыя пытанні, якія хвалююць людзей у гэтай сферы, прафсаюзы са жніўня

2024 г. адкрылі пры абласных (Мінскім гарадскім) аб’яднаннях прафсаюзаў грамадскія прыёмныя. Усе заўвагі, пытанні, прапановы па ўдасканаленні сітуацыі на спажывецкім рынку можна асабіста адрасаваць спецыялістам кожны першы і трэці чацвер месяца. Таксама на афіцыйным інтэрнэт-партале ФПБ размешчана спецыяльная форма «Паведаміць аб сітуацыі з цэнамі», праз якую без дадатковай рэгістрацыі можна накіраваць свае звароты, кожны з якіх дэталёва разглядаецца, пры неабходнасці да вырашэння праблемных пытанняў прыцягваюцца сацыяльныя партнёры.

Таксама прафсаюзы ажыццяўляюць экспрэс-маніторынгі па асобных групах тавараў і паслуг, для аператыўнага вырашэння спрэчных момантаў інфармуюцца дзяржаўныя органы па кампетэнцыі.

Федэрацыя прафсаюзаў Беларусі прымала ўдзел у выпрацоўцы сістэмных падыходаў па пытаннях у сферы цэнаўтварэння, у т. л. уносіла прапановы пры падрыхтоўцы пастановы Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь ад 19 кастрычніка 2022 г. № 713 «Аб сістэме рэгулявання цэн» і яе далейшай карэкціроўцы, дзякуючы якой удалося стабілізаваць сітуацыю на спажывецкім рынку і мінімізаваць ваганні коштаў.


Грамадскі кантроль за выкананнем заканадаўства аб працы, прававая дапамога

З прыняццем Саветам Міністраў Рэспублікі Беларусь пастаноў ад 21 мая 1993 г. № 335 «Аб стварэнні Дзяржаўнай інспекцыі працы Рэспублікі Беларусь» і ад 27 жніўня 1993 г. № 577 «Аб прадаўжэнні паўнамоцтваў інспекцый працы прафсаюзаў» прафсаюзы Беларусі ажыццяўляюць грамадскі кантроль за выкананнем заканадаўства аб працы.

З 2003 г. у ФПБ дзейнічае цэнтралізаваная юрыдычная кансультацыя, паслугамі якой могуць карыстацца ўсе члены прафсаюзаў на бясплатнай аснове. Прыняты Указ Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 6 мая 2010 г. № 240 «Аб ажыццяўленні грамадскага кантролю прафесійнымі саюзамі», якім вызначана, што грамадскі кантроль прафсаюзы праводзяць у форме праверак і маніторынгаў па такіх напрамках, як выкананне заканадаўства аб працы; захаванне заканадаўства аб ахове працы; захаванне заканадаўства аб прафсаюзах; за выкананнем калектыўнай дамовы (пагаднення). Ажыццяўленне грамадскага кантролю ў форме правядзення праверак іншымі арганізацыямі, акрамя прафесійных саюзаў, забараняецца.

У Федэрацыі прафсаюзаў Беларусі дзейнічае прававая інспекцыя працы, у якой на штатнай аснове працуюць больш за 100 прававых інспектараў працы. Кожны член прафсаюза можа атрымаць бясплатную юрыдычную кансультацыю і дапамогу ў вырашэнні працоўных спрэчак, у падрыхтоўцы працэсуальных дакументаў, у т. л. для падачы ў суд. Прафсаюзныя юрысты таксама прадстаўляюць у судзе правы і законныя інтарэсы працоўных, у т. л. па пытаннях аднаўлення на працы, вяртання незаконна ўтрыманых або нявыплачаных работнікам грашовых сродкаў, адмены рашэння наймальніка аб накладанні дысцыплінарнага спагнання. Напрыклад, за перыяд з 2020 па 2024 г. прафсаюзныя юрысты больш за 600 разоў абаранялі інтарэсы членаў прафсаюзаў у судах, у т. л. дапамаглі аднавіць незаконна звольненых работнікаў.

Яшчэ адна запатрабаваная форма работы — правядзенне штомесяц выязных прафсаюзных прававых прыёмаў ва ўсіх раёнах краіны, дзе кожны, хто звярнуўся, можа атрымаць юрыдычную дапамогу. Адначасова з прававымі прыёмамі ў працоўных калектывах праводзяцца і дні прававой асветы і прававой культуры, у час якіх работнікам арганізацый тлумачаць найбольш актуальныя прававыя пытанні.


Удзел прафсаюзаў ва ўдасканаленні заканадаўства

Для непасрэднага ўплыву на фарміраванне заканадаўства ў працоўнай і сацыяльна-эканамічнай сферах Федэрацыя прафсаюзаў Беларусі прымае актыўны ўдзел у распрацоўцы нарматыўных прававых актаў.

Указаныя паўнамоцтвы замацаваны ў Законе Рэспублікі Беларусь «Аб прафесійных саюзах», Указе Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 17 лістапада 2020 г. № 415 «Аб павышэнні аператыўнасці і якасці нарматворчай дзейнасці», пастанове Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь ад

14 лютага 2009 г. № 193 «Аб Рэгламенце Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь» і адпавядаюць статутным мэтам і задачам па абароне працоўных, сацыяльна-эканамічных правоў і інтарэсаў работнікаў.

На сённяшні дзень праекты дакументаў, якія закранаюць працоўныя правы і сацыяльна-эканамічныя інтарэсы работнікаў, у абавязковым парадку накіроўваюцца ў ФПБ.

Штогод Федэрацыяй прафсаюзаў разглядаецца больш за 150 праектаў нарматыўных прававых актаў. Нацыянальны прафцэнтр таксама ўносіць прапановы па ўдасканаленні заканадаўства на аснове прапаноў і запытаў працоўных калектываў. Напрыклад, у ліпені 2019 г. прыняты закон, якім унесены істотныя змены ў Працоўны кодэкс. Нацыянальны прафцэнтр нароўні з дзяржаўнымі органамі выступіў адным з яго распрацоўшчыкаў. Федэрацыя прафсаюзаў Беларусі ўнесла больш як 40 прапаноў, накіраваных на ўстанаўленне дадатковых гарантый для працоўных.

Таксама з 1 студзеня 2024 г. уступіў у сілу Закон Рэспублікі Беларусь «Аб змяненні законаў па пытаннях працоўных адносін». Па ініцыятыве ФПБ у Працоўны кодэкс уключаны шэраг норм. У прыватнасці, бацькі, якія выхоўваюць траіх і больш дзяцей да 16 гадоў або дзіця-інваліда, могуць па

ўзгадненні з наймальнікам скараціць працягласць штодзённай працы на адну гадзіну замест вызвалення ад працы на адзін дзень у тыдзень, пры ўмове, што гэта не будзе перашкаджаць нармальнай рабоце арганізацыі. Яшчэ адна замацаваная норма — устанаўленне выплаты заработнай платы не радзей за 2 разы ў месяц работнікам, якія працуюць як на падставе кантрактаў, так і працоўных дагавораў.

З удзелам прафсаюзаў былі ўнесены змяненні ў Палажэнне аб парадку забеспячэння дапамогай па часовай непрацаздольнасці, якія прадугледжваюць павелічэнне памеру дапамог па часовай непрацаздольнасці для маладых работнікаў.

Па ініцыятыве ФПБ у Падатковы кодэкс была ўнесена норма аб штомесячным падатковым выліку для выпускнікоў вышэйшых, сярэдніх спецыяльных і прафесійна-тэхнічных устаноў адукацыі, накіраваных на працу па размеркаванні.

Значным дасягненнем стала вырашэнне пытання аб зняцці абмежаванняў па выплаце пенсій працуючым пенсіянерам. Прафсаюзы неаднаразова ўзнімалі гэтае пытанне на розных пляцоўках. Кіраўнік дзяржавы падтрымаў гэтую ініцыятыву: у кастрычніку 2024 г. быў выдадзены Указ № 402 «Аб сацыяльнай падтрымцы». Па раней дзеючым заканадаўстве працуючым пенсіянерам частка пенсіі, вылічаная з індывідуальнага каэфіцыента заработку звыш 1,3, не выплачвалася (акрамя работнікаў, занятых у вытворчасці сельгаспрадукцыі). З уступленнем у сілу ўказа пенсія будзе выплачвацца ў поўным аб’ёме, што не толькі павысіць даходы грамадзян, але і створыць стымул для прадаўжэння працоўнай дзейнасці.


Ахова працы

Бяспека на працоўным месцы, забяспечанасць работнікаў спецыяльным адзеннем, абуткам, сродкамі індывідуальнай абароны, санітарна-бытавымі памяшканнямі — усё гэта на пастаяннай аснове кантралююць прафсаюзы. Каб сістэматызаваць і ўпарадкаваць гэтую працу, у 2003 г. была створана тэхнічная інспекцыя працы ФПБ, зацверджана палажэнне аб парадку яе дзейнасці.

Для ўдасканалення заканадаўства ў сферы аховы працы з удзелам ФПБ распрацаваны і прыняты шэраг нарматыўных прававых актаў, якія рэгламентуюць дзейнасць работадаўцаў, а таксама абавязкі і адказнасць работнікаў. Федэрацыя прафсаюзаў дабілася змянення шэрага норм Правіл расследавання і ўліку няшчасных выпадкаў на вытворчасці і прафесійных захворванняў. Па патрабаванні ФПБ уведзена абавязковае страхаванне ад няшчасных выпадкаў на вытворчасці і прафесійных захворванняў. Унесены змяненні і дапаўненні ў Працоўны кодэкс Рэспублікі Беларусь, прынята новая рэдакцыя Закона Рэспублікі Беларусь «Аб ахове працы».

Тэхнічная інспекцыя працы ФПБ — гэта больш за 120 штатных работнікаў, якія ажыццяўляюць грамадскі кантроль за выкананнем заканадаўства аб ахове працы. Па выяўленых парушэннях прадстаўнікі ФПБ выдаюць наймальнікам прадстаўленні і рэкамендацыі на іх ліквідацыю, а ў выпадку неабходнасці прыпыняюць эксплуатацыю вытворчага абсталявання да прывядзення яго ў бяспечны стан.

У выніку праведзенай ФПБ сумеснай работы з сацыяльнымі партнёрамі ў 2024 г. у параўнанні са звесткамі 30‑гадовай даўніны агульная колькасць працуючых, траўміраваных на вытворчасці, знізілася больш як у 10 разоў.

Вялікая ўвага надаецца ахове працы на прадпрыемствах аграпрамысловага комплексу. Тэхнічная інспекцыя працы ФПБ праводзіць маніторынгі гатоўнасці сельгаспрадпрыемстваў як перад пачаткам вясенне-палявых работ, так і непасрэдна ў час уборачнай кампаніі.

У мэтах забеспячэння бяспечных умоў знаходжання дзяцей у аздараўленчых лагерах і кантролю за належнымі ўмовамі працы абслуговага персаналу тэхнічнымі інспектарамі працы ФПБ арганізуюцца праверкі дзіцячых аздараўленчых устаноў да пачатку іх сезоннай эксплуатацыі.

На пастаяннай аснове прафсаюзы сочаць за выкананнем заканадаўства аб ахове працы на прадпрыемствах, арганізацыях рэспублікі, дзе працуюць студэнцкія атрады. Правяраюцца ўмовы працы, забяспечанасць сродкамі індывідуальнай абароны і спецвопраткай і інш.

Для аператыўнага рэагавання на сітуацыю на месцах дзейнічае «гарачая лінія» па пытаннях аховы працы на сталай аснове. Кожны зварот работнікаў дэталёва вывучаецца, у т. л. з выездам на месца, пры неабходнасці прымаюцца меры, накіраваныя на ліквідацыю тых ці іншых парушэнняў, стварэнне камфортных і бяспечных умоў працы.

Адным з важнейшых напрамкаў работы тэхнічнай інспекцыі працы з’яўляецца кантроль за расследаваннем і ўстанаўленнем прычын няшчасных выпадкаў на вытворчасці ў мэтах недапушчэння парушэнняў правоў пацярпелых, утрыманцаў і сямей загінуўшых на вытворчасці. Акрамя таго, пад кантролем інспекцыі знаходзяцца выплаты пацярпелым на вытворчасці работнікам і членам іх сямей кампенсацый, прадугледжаных калектыўнымі дагаворамі.


Работа прафсаюзаў па падтрымцы работнікаў і прадпрыемстваў

Прафсаюзныя арганізацыі стаяць на абароне работнікаў незалежна ад таго, пры якіх абставінах даводзіцца працаваць.

Напрыклад, у 2020 г. прафсаюзы аператыўна ўключыліся ў работу па процідзеянні распаўсюджвання каранавіруса і падтрымцы работнікаў: узмоцнены кантроль за выкананнем гігіенічных норм на прадпрыемствах, разам з наймальнікамі прапрацаваны пытанні карэкціроўкі рэжыму работы прадпрыемстваў і арганізацый, каб пазбегнуць вялікай колькасці людзей. Увесну 2020 г. у прафсаюзных арганізацыях усіх узроўняў былі створаны касы ўзаемадапамогі. Гэтыя сродкі накіроўваліся не толькі на куплю сродкаў дэзінфекцыі і абеззаражання, сродкаў абароны органаў дыхання, вітамінных комплексаў, але і на матэрыяльную падтрымку работнікаў прадпрыемстваў, ветэранаў працы.

Каб абараніць і адстаяць правы і інтарэсы работнікаў, Федэрацыя прафсаюзаў Беларусі са снежня 2020 г. уключылася ў работу па супрацьдзеянні незаконнай санкцыйнай палітыцы ў дачыненні да Беларусі. Адпаведныя звароты аб незаконнасці санкцый накіраваны ў Савет Еўрапейскага саюза. У студзені 2021 г. ФПБ апублікаваны адкрыты ліст аб нязгодзе працоўных Беларусі з увядзеннем эканамічных санкцый, пад якім паставілі подпісы больш за 1 137 тыс. чалавек. Гэты ліст з арыгіналамі подпісаў таксама накіраваны на адрас Еўрапейскага саюза. Тэму незаконнасці санкцый у дачыненні да Беларусі прафсаюзы неаднаразова агучвалі на сесіях Міжнароднай канферэнцыі працы. У 2022 г. прафсаюзы падалі прадстаўленне ў Міжнародную арганізацыю працы аб тым, што заходнімі краінамі парушаюцца тыя абавязацельствы, якія яны ўзялі на сябе ў рамках Канвенцый МАП і ў цэлым міжнароднага права.


Навучанне прафсаюзных кадраў і актыву

У сістэме Федэрацыі прафсаюзаў Беларусі працуе Міжнародны ўніверсітэт «МІПСА». Пачынаючы сваю дзейнасць у 1930 г. як Вышэйшая школа прафсаюзнага руху, сёння гэтая навучальная ўстанова ажыццяўляе падрыхтоўку каля 5,7 тыс. студэнтаў у галіне эканомікі, кіравання, права і інфармацыйных тэхналогій. Асобны напрамак работы — навучанне прафсаюзнага актыву.

У рамках універсітэта паспяхова працуюць інстытут павышэння кваліфікацыі і перападрыхтоўкі, вучэбна-метадычны цэнтр прафсаюзаў з сектарамі ў абласных гарадах, цэнтры сацыялагічных даследаванняў, кітайскай мовы і культуры, аховы працы, крыміналістычны палігон, вучэбна-практычная лабараторыя сучасных ідэнтыфікацыйных тэхналогій, падрыхтоўчае аддзяленне.

Міжнародны ўніверсітэт «МІПСА» рыхтуе экспертныя заключэнні па даручэннях Федэрацыі прафсаюзаў Беларусі, у т. л. па праектах нарматыўных прававых актаў у сацыяльна-працоўнай сферы, ажыццяўляе навуковае суправаджэнне міжнародных і іншых мерапрыемстваў ФПБ, праводзіць навуковыя даследаванні па прафсаюзнай тэматыцы.


Міжнароднае супрацоўніцтва

Асноўныя мэты міжнароднай работы Федэрацыі прафсаюзаў Беларусі — вывучэнне і абмен вопытам работы з замежнымі прафцэнтрамі, навучанне прафсаюзных кадраў, каардынацыя дзеянняў з нацыянальнымі прафцэнтрамі замежных краін і міжнароднымі прафаб’яднаннямі, праява салідарнасці з прафсаюзамі іншых краін.

Да 2000‑х гг. Федэрацыя прафсаюзаў Беларусі прыярытэт у развіцці міжнародных сувязей аддавала прафсаюзным аб’яднанням краін блізкага замежжа — Азербайджана, Казахстана, Расіі, Таджыкістана, Украіны і Узбекістана. Федэрацыя прафсаюзаў Беларусі была адным з ініцыятараў стварэння ў 1992 г. Усеагульнай канфедэрацыі прафсаюзаў (УКП). У яе ўвайшлі 10 нацыянальных прафцэнтраў краін СНД і 39 міжнародных галіновых аб’яднанняў; УКП стала найбуйнейшым рэгіянальным аб’яднаннем на постсавецкай прасторы.

Рэспубліка Беларусь з’яўляецца паўнапраўным членам Міжнароднай арганізацыі працы ўжо 70 гадоў, за гэты час краінай ратыфікавана 51 канвенцыя МАП, у т. л. 9 асноўных.

З 1992 г. дэлегацыя ФПБ на пастаяннай аснове прымае ўдзел у штогадовых сесіях Міжнароднай канферэнцыі працы МАП у Жэневе.

Федэрацыя прафсаюзаў працягвае праводзіць вялікую работу па развіццю міжнароднага супрацоўніцтва з замежнымі прафцэнтрамі і міжнароднымі арганізацыямі, выступаючы за салідарнасць і кансалідацыю дзеянняў прафсаюзаў. Гэта дае магчымасць не толькі абменьвацца вопытам у сферы аховы працоўных правоў і сацыяльна-эканамічных інтарэсаў работнікаў, лепшых практык прафсаюзнай работы, але і сумеснымі намаганнямі абараняць інтарэсы працоўных на розных міжнародных пляцоўках.

Прафсаюзы Беларусі адкрыты да дыялогу з усімі прафсаюзамі і прафсаюзнымі аб’яднаннямі. У цэлым прафсаюзамі падпісаны дакументы (пагадненні, дагаворы, рэзалюцыі, мемарандумы і інш.) аб супрацоўніцтве з дзясяткамі краін блізкага і далёкага замежжа.

У верасні 2024 г. дэлегацыя ФПБ упершыню прыняла ўдзел у прафсаюзным форуме БРІКС у якасці назіральнікаў. На форуме адбыліся сустрэчы кіраўніка беларускай дэлегацыі Старшыні ФПБ Юрыя Сянько з прадстаўнікамі прафцэнтраў з Бразіліі, Егіпта, Кітая, Ірана, Расіі і Узбекістана, а таксама з Генеральным сакратаром Міжнароднай канфедэрацыі арабскіх прафсаюзаў і Генеральным сакратаром Арганізацыі афрыканскага прафсаюзнага адзінства.

Дынамічна развіваецца супрацоўніцтва з прафсаюзамі краін СНД, Азіі, Афрыкі, Кітая і В’етнама, Бразіліі з акцэнтам на паглыбленне двухбаковага супрацоўніцтва шляхам падпісання адпаведных дагаворных дакументаў для ўмацавання салідарнасці і падтрымкі на розных міжнародных пляцоўках.

Федэрацыя прафсаюзаў на пастаяннай аснове праводзіць міжнародныя мерапрыемствы. Пад эгідай ФПБ былі праведзены міжнародныя форумы «Прафсаюзы і будучыня сферы працы» ў 2017 г. і «Прафсаюзы і «зялёныя» працоўныя месцы» ў 2018 г. Рэфератыўныя справаздачы па выніках форумаў былі накіраваны ў Міжнародную арганізацыю працы.

З 2015 г. па ініцыятыве Маладзёжнага Савета ФПБ праводзіцца Міжнародны маладзёжны прафсаюзны адукацыйны форум «ТЕМП — Трудом Едина Молодёжь Профсоюзов». Гэта маштабная дыскусійная пляцоўка для маладзёжных актывістаў прафцэнтраў розных краін. За гады правядзення форуму ўдзел у ім прынялі каля 1 000 маладых прафсаюзных актывістаў з 30 краін свету.


«Прафсаюзы — дзецям»

У мэтах праяўлення прафсаюзамі ўвагі і клопату пра дзяцей, аказання ім дапамогі і падтрымкі з 2002 г. Федэрацыя прафсаюзаў Беларусі на пастаяннай аснове праводзіць дабрачынную акцыю «Прафсаюзы — дзецям».

Падтрымка работнікаў з дзецьмі, летняе аздараўленне, дапамога пры падрыхтоўцы дзяцей да школы, арганізацыя навагодніх і іншых свят — у гэтай працы ўдзельнічаюць прафсаюзныя арганізацыі ўсіх узроўняў.

У рамках гэтай акцыі аказваецца фінансавая дапамога сем’ям, якія выхоўваюць дзяцей школьнага ўзросту. Не застаюцца без увагі прафсаюзаў і дзіцячыя інтэрнатныя ўстановы. Прафсаюзамі ўручаюцца падарункавыя сертыфікаты, набываюцца школьныя прылады, канцылярскія тавары, адзенне, абутак, кандытарскія вырабы, арганізуюцца святы з уручэннем падарункаў дзецям, аказваецца бязвыплатная (спонсарская) дапамога на развіццё матэрыяльна-тэхнічнай базы інтэрнатных устаноў.


Захаванне гістарычнай памяці

Федэрацыя прафсаюзаў Беларусі надае асаблівае значэнне рабоце па захаванні памяці аб гістарычным мінулым нашай краіны. У першую чаргу гэта добраўпарадкаванне мемарыялаў, помнікаў і абеліскаў воінскай славы, брацкіх магіл і пахаванняў воінаў і партызан, якія загінулі ў гады Вялікай Айчыннай вайны. Больш за 9 тыс. памятных мясцін па ўсёй краіне знаходзяцца пад пастаяннай апекай прафсаюзаў.

З 2003 г. Федэрацыя прафсаюзаў Беларусі ажыццяўляе шэфства над мемарыяльным комплексам «Курган Славы». У 2015 г. была праведзена чарговая маштабная рэканструкцыя комплексу. Дзякуючы прафсаюзам папоўнена экспазіцыя музея ваеннай тэхнікі ля падножжа помніка: устаноўлены легендарны штурмавік часоў Вялікай Айчыннай вайны Іл‑2 і славутая баявая машына «Кацюша».

За рэканструкцыю Кургана Славы і шэраг праектаў, накіраваных на патрыятычнае выхаванне грамадзян, у т. л. дзяцей, навучэнскай і рабочай моладзі, Федэрацыя прафсаюзаў Беларусі была ўдастоена прэміі Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь «За духоўнае адраджэнне».

У 2021 г. Федэрацыя прафсаюзаў сумесна з Беларускай федэрацыяй альпінізму рэалізавала знакавы праект: на найвышэйшы пункт планеты —Эверэст былі ўзняты Дзяржаўны флаг Рэспублікі Беларусь, копія Сцяга Перамогі і капсула з зямлёй Кургана Славы.

У рамках праекта «Захаваем гісторыю» сумесна з РГА «Патрыёты Беларусі» вядзецца аблічбоўка інфармацыі пра знакавыя гістарычныя месцы і аб’екты, прысвечаныя Вялікай Айчыннай вайне, з устаноўкай інфармацыйных таблічак з QR-кодам, перайшоўшы па якім можна азнаёміцца з падзеямі тых дзён.

Яшчэ адна ініцыятыва, якая рэалізуецца пры падтрымцы Федэрацыі прафсаюзаў Беларусі, — гэта правядзенне Міжнароднага форуму «Нюрнбергскі працэс і сучаснае міжнароднае права» на базе Міжнароднага ўніверсітэта «МІПСА». Галоўная мэта мерапрыемства — недапушчэнне адраджэння нацызму і ідэй перавагі адных дзяржаў над іншымі, захаванне памяці аб найважнейшым міжнародным гістарычным судовым працэсе, які адназначна вызначыў, што менавіта нацысцкая Германія развязала Другую сусветную вайну, асудзіў не толькі галоўных фашысцкіх злачынцаў, але і саму ідэалогію нацызму.


Падтрымка ветэранаў

Вялікая ўвага Федэрацыяй прафсаюзаў Беларусі надаецца рабоце па сацыяльнай абароне ветэранаў вайны і працы, пажылых людзей. Прыярытэтным напрамкам для ўсіх прафсаюзных арганізацый стала ўключэнне ў калектыўныя дагаворы норм па іх падтрымцы. Гэта матэрыяльная дапамога, уручэнне падарункаў да юбілеяў, прафесійных свят, нарыхтоўка прадуктаў на зіму, дастаўка паліва, апрацоўка прысядзібных участкаў і шмат іншага. Такія нормы змяшчаюць большасць калектыўных дагавораў.

Прафсаюзы арганізуюць розныя мерапрыемствы для ветэранаў. Нацыянальны прафцэнтр з’яўляецца ініцыятарам, адным з заснавальнікаў, галоўным арганізатарам Рэспубліканскага фестывалю народнай творчасці ветэранскіх калектываў «Не старэюць душой ветэраны».

Традыцыйна праводзяцца сумесна з наймальнікамі ўрокі памяці, конкурсы малюнкаў і песень, сустрэчы пакаленняў і многія іншыя мерапрыемствы.

Акрамя таго, у 2023 г. ФПБ ініцыяваныя 2 рэспубліканскія прафсаюзныя акцыі па падтрымцы пажылых людзей — «З дабром і павагай!» і «З дабром у кожны дом».


Работа з моладдзю

Прадметам асаблівай увагі прафсаюзаў з’яўляецца і работа з маладымі людзьмі. Прапановы ФПБ і яе членскіх арганізацый знайшлі адлюстраванне яшчэ ў законе «Аб асновах дзяржаўнай маладзёжнай палітыкі Рэспублікі Беларусь», Указе Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 17 чэрвеня 1996 г. № 215 «Аб першачарговых мерах па рэалізацыі дзяржаўнай маладзёжнай палітыкі ў Рэспубліцы Беларусь» і інш. І ў наступныя гады прафсаюзы ўносілі свае прапановы ў розныя дакументы, накіраваныя на падтрымку моладзі.

Для падтрымкі і сацыяльна-эканамічнай абароны маладых работнікаў у тарыфныя пагадненні, калектыўныя дагаворы арганізацый уключаны такія нормы, як, напрыклад, першачарговае выдзяленне жылля, устанаўленне дадатковых надбавак і выплат, павышэнне тарыфных акладаў спецыялістам, якія засталіся пасля размеркавання на прадпрыемствах, і інш.

Федэрацыя прафсаюзаў Беларусі, яе членскія арганізацыі аказвалі дапамогу і працягваюць садзейнічаць развіццю сістэмы адукацыі і падрыхтоўкі кадраў. У мэтах павышэння прэстыжу рабочых прафесій сярод моладзі, развіцця прафесійнага навучання кадраў непасрэдна на вытворчасці ФПБ было распрацавана Тыпавое палажэнне аб настаўніцтве, якое прадугледжвае персанальны і калектыўны падыход да яго арганізацыі, маральнае і матэрыяльнае стымуляванне настаўнікаў.

Федэрацыя прафсаюзаў падтрымлівае студэнцкую і навучэнскую моладзь. З 2016 г. нацыянальны прафцэнтр прысуджае стыпендыі маладым прафсаюзным актывістам, якія паказваюць выдатныя вынікі ў вучобе і ў грамадскай дзейнасці. З моманту заснавання лаўрэатамі сталі больш за 300 маладых людзей.

Для прыцягнення моладзі да актыўнай прафсаюзнай дзейнасці, павышэння ўзроўню яе ведаў па прафсаюзнай рабоце з лютага 2020 г. на базе філіяла «Дом адпачынку “Лагойскі”» арганізаваны навучальныя курсы маладзёжнага прафсаюзнага актыву. Усяго за перыяд работы гэтай ініцыятывы навучанне прайшлі ўжо каля 8,5 тыс. слухачоў.


Санаторна-курортнае лячэнне і турысцка-экскурсійная дзейнасць

Нараўне з асноўнымі напрамкамі дзейнасці па абароне працоўных правоў работнікаў Федэрацыя прафсаюзаў праводзіць вялікую работу па аздараўленні і адпачынку працоўных.

Разумеючы важнасць даступнага аздараўлення, адпачынку для працоўных, ФПБ захавала ўласную сетку санаторыяў і баз адпачынку.

У сістэме санаторыяў Федэрацыі прафсаюзаў працуе 12 здраўніц, размешчаных ва ўсіх абласцях Беларусі. Арганізацыяй і аздараўленнем у гэтым напрамку з 1962 г. займаецца адно з найбуйнейшых прадпрыемстваў Беларусі — унітарнае прадпрыемства «Белпрафсаюзкурорт», асноўнай мэтай дзейнасці якога з’яўляецца захаванне і ўмацаванне здароўя працоўных і членаў іх сямей.

Падтрымліваючы сваю сацыяльную накіраванасць у аздараўленні работнікаў, санаторыі ФПБ даюць скідку ў памеры 25 % ад кошту пуцёўкі членам прафсаюзаў і іх дзецям.

Працягвае развівацца і турысцка-экскурсійнае ўнітарнае прадпрыемства «Беларустурыст» — адно са старэйшых у Беларусі турыстычных прадпрыемстваў. У яго структуры — 8 гасцінічна-аздараўленчых баз, а таксама 17 бюро падарожжаў і экскурсій і ўласнае аўтатранспартнае прадпрыемства «Белааўтатурыст».

Прадпрыемства імкнецца не проста стварыць турысцка-экскурсійныя маршруты для самых розных катэгорый насельніцтва па месцах важных гістарычных падзей, звязаных з дзейнасцю выдатных гістарычных асоб на тэрыторыі нашай рэспублікі, але і найбольш эфектыўна выкарыстоўваць існуючыя турыстычныя рэсурсы краіны для арганізацыі тураў, актыўна далучаць моладзь у падарожжы па родным краі, папулярызаваць унутраны пазнавальны і прамысловы турызм у Беларусі, ствараць і прасоўваць нацыянальны турыстычны прадукт на міжнародных рынках.

«Беларустурыст» — адзіны ў краіне прафсаюзны тураператар, які прадастаўляе скідку 25 % членам прафсаюза і іх дзецям дашкольнага і школьнага ўзростаў на пражыванне ў гасцінічных і турысцка-аздараўленчых комплексах.


Прафсаюзны спорт

У 2003 г. быў створаны Спартыўны клуб Федэрацыі прафсаюзаў Беларусі, асноўная работа якога — арганізацыя спартыўных мерапрыемстваў, папулярызацыя фізічнай культуры і спорту сярод працоўных, а таксама развіццё дзіцячага спорту.

Пад эгідай Спортклуба ФПБ дзейнічаюць 94 дзіцячыя прафсаюзныя спартыўныя школы.

Прафсаюзныя спартшколы — гэта дадатковая сацыяльная падтрымка сямей, магчымасць для дзяцей бясплатна займацца спортам. У ДЮСШ і СДЮШАР прафсаюзаў займаюцца каля 30 тыс. дзяцей і падлеткаў. Спартыўныя школы прафсаюзаў акрэдытаваны на права падрыхтоўкі па 52 відах спорту. Найбольш масавымі відамі спорту з’яўляюцца футбол, лёгкая атлетыка, веславанне на байдарках і каноэ і барацьба вольная.

Кожны чацвёрты спартсмен, які залічаны ў нацыянальныя (зборныя) каманды Рэспублікі Беларусь па відах спорту, з’яўляецца выхаванцам прафсаюзнай школы. Выхадцы з прафсаюзных спартшкол паказваюць дастойныя вынікі на спаборніцтвах міжнароднага ўзроўню. На II Гульнях краін СНД, якія адбыліся ў Беларусі ў жніўні 2023 г., прынялі ўдзел 75 прафсаюзных спартсменаў, яны заваявалі ў 16 відах спорту 57 медалёў з 236 заваяваных беларускімі спартсменамі.

Федэрацыяй прафсаюзаў Беларусі, Спартыўным клубам ФПБ вядзецца вялікая работа па папулярызацыі здаровага ладу жыцця і спорту як сярод дзяцей, так і дарослых. Адным са знакавых праектаў, які рэалізуецца з 2021 г., стаў унікальны культурна-спартыўны фестываль «Вытокі», рэалізаваны сумесна з Нацыянальным алімпійскім камітэтам. У рамках фестывалю па ўсёй краіне праходзяць маштабныя і маляўнічыя «Алімпійскія дні», падчас якіх жыхары рэгіёнаў могуць не толькі даведацца пра магчымасці занятку тым ці іншым відам спорту, але і паспрабаваць свае сілы ў кожным з прапанаваных напрамкаў.

Таксама нацыянальны прафцэнтр надае вялікую ўвагу фізкультурна-аздараўленчай і спартыўна-масавай рабоце ў працоўных калектывах. Штогод праводзяцца рэспубліканскія, рэгіянальныя, галіновыя і міжгаліновыя спартакіяды, турыстычныя злёты. Працягваецца актыўная работа па развіцці масавага спорту сярод працоўных. Штогод у спартыўна-масавых мерапрыемствах, арганізаваных прафсаюзамі, прымае ўдзел каля 1 млн працоўных.


Прафсаюзныя СМІ

Важнае значэнне ФПБ надае пытанням інфармацыйнага забеспячэння дзейнасці прафсаюзаў.

Для больш эфектыўнай работы ў гэтым напрамку створана ўнітарнае прадпрыемства «Выдавецкі Дом «Праф-Прэс», якое аб’ядноўвае рэдакцыю газеты «Беларускі Час», рэдакцыю інтэрнэт-партала ФПБ, радыёстанцыі «Новае радыё» і «Народнае радыё», друкарню Федэрацыі прафсаюзаў Беларусі.

Рэспубліканская грамадска-палітычная штотыднёвая газета «Беларускі Час» выдаецца з 1989 г. Яе тыраж складае звыш 70 тыс. экзэмпляраў.

Радыёстанцыя «Новае радыё» ўпершыню выйшла ў эфір 1 мая 2004 г. і вяшчае ва ўсіх рэгіёнах Беларусі. «Народнае радыё» пачало работу 5 кастрычніка 2015 г. і вяшчае ў Мінску, Гродне, Магілёве, Брэсце. Прафсаюзныя радыёстанцыі ўпэўнена займаюць лідзіруючыя месцы ў эфірным дыяпазоне краіны.

У 2016 г. афіцыйны сайт Федэрацыі прафсаюзаў Беларусі быў мадэрнізаваны. Інтэрнэт-партал ФПБ 1prof.by з’яўляецца найбольш аператыўнай і комплекснай афіцыйнай крыніцай інфармацыі аб дзейнасці нацыянальнага прафцэнтра.

Інтэрнэт-партал увесь час пашыраецца за кошт новых карысных сэрвісаў. У 2018 г. быў запушчаны сэрвіс юрыдычнай дапамогі, дзякуючы якому работнік можа атрымаць кансультацыю па пытанні, якое яго цікавіць у онлайн-рэжыме; укаранёна электронная форма абарачэння па сітуацыі на спажывецкім рынку.

Таксама ў сістэме «Выдавецкага Дома «Праф-Прэс» працуе прадпрыемства «Друкарня Федэрацыі прафсаюзаў Беларусі», асноўная задача якога выдавецкая і паліграфічная дзейнасць, прадастаўленне паслуг у гэтай галіне, рэкламная дзейнасць і дзейнасць у галіне фатаграфіі.