Дата стварэння: 16.06.2023 08:50:19
Дата змены: 11.09.2024 16:09:03
Беразіно́
Горад, цэнтр Бярэзінскага раёна Мінскай вобласці, прыстань на р. Бярэзіна. За 103 км на ўсход ад Мінска, 48 км ад чыгуначнай станцыі Градзянка; на аўтадарозе Мінск — Магілёў.
З 1924 г. цэнтр раёна.
У 1938–1968 гг. гарадскі пасёлак.
У 1939 г. было 4,8 тыс. жыхароў.
У пачатку вайны тут праходзілі баі часцей 20‑га механізаванага корпуса з нямецка-фашысцкімі захопнікамі за пераправы цераз раку, асабліва жорсткімі яны былі 3 ліпеня 1941 г.
Беразіно акупіравана 3 ліпеня 1941 г. Тут нямецка-фашысцкія захопнікі закатавалі ў гета больш за 2 тыс. чалавек; за гады акупацыі ў горадзе і раёне загублена каля 4 тыс. чалавек.
На тэрыторыі раёна дзейнічалі Бярэзінскія падпольныя райкамы КП(б)Б (20.7.1942 — 2.7.1944) і ЛКСМБ (3.7 — жнівень 1941; 3.9.1942 — 2.7.1944), Бярэзінская ваенна-аператыўная група, партызанскія брыгады 8‑я Рагачоўская, імя М. А. Шчорса, «Чырвоны Сцяг», партызанскія палкі 15‑ы, 208‑ы імя І. В. Сталіна і 277‑ы, асобныя партызанскія атрады (25‑ы, 115‑ы, 278‑ы, 345‑ы, 620‑ы імя В. І. Чапаева, «Васільева»), фарміраванні партызанскага злучэння «Трынаццаць»; выдавалася падпольная раённая газета «Сцяг Леніна».
Беразіно вызвалена 3 ліпеня 1944 г. у ходзе Беларускай аперацыі 1944 г. часцямі 42‑й Смаленскай (палкоўнік А. I. Сліц) і 153‑й (палкоўнік А. А. Шчэннікаў) стралковых дывізій 69‑га стралковага корпуса, 95‑й стралковай дывізіі (палкоўнік С. К. Арцем’еў) 91‑га стралковага корпуса 49‑й арміі 2‑га Беларускага фронту.
У Беразіно — брацкія магілы савецкіх воінаў і партызан, магіла ахвяр фашызму, на якіх устаноўлены помнікі.