pdf
БЕРАЗІНО, горад

Помнік ахвярам фашызму на месцы расстрэлу 250 мірных жыхароў у горадзе Беразіно.

БЕРАЗІНО

Дата стварэння: 16.06.2023 08:50:19

Дата змены: 11.09.2024 16:09:03


location Google location Yandex

Беразіно (тэрыторыя гета)


Беразіно́

Горад, цэнтр Бярэзінскага раёна Мінскай вобласці, прыстань на р. Бярэзіна. За 103 км на ўсход ад Мінска, 48 км ад чыгуначнай станцыі Градзянка; на аўтадарозе Мінск — Магілёў.

З 1924 г. цэнтр раёна.

У 1938–1968 гг. гарадскі пасёлак.

У 1939 г. было 4,8 тыс. жыхароў.


У гады Вялікай Айчыннай вайны

У пачатку вайны тут праходзілі баі часцей 20‑га механізаванага корпуса з нямецка-фашысцкімі захопнікамі за пераправы цераз раку, асабліва жорсткімі яны былі 3 ліпеня 1941 г. 

Беразіно акупіравана 3 ліпеня 1941 г. Тут нямецка-фашысцкія захопнікі закатавалі ў гета больш за 2 тыс. чалавек; за гады акупацыі ў горадзе і раёне загублена каля 4 тыс. чалавек.

На тэрыторыі раёна дзейнічалі Бярэзінскія падпольныя райкамы КП(б)‌Б (20.7.1942 — 2.7.1944) і ЛКСМБ (3.7 — жнівень 1941; 3.9.1942 — 2.7.1944), Бярэзінская ваенна-аператыўная група, партызанскія брыгады 8‑я Рагачоўская, імя М. А. Шчорса, «Чырвоны Сцяг», партызанскія палкі 15‑ы, 208‑ы імя І. В. Сталіна і 277‑ы, асобныя партызанскія атрады (25‑ы, 115‑ы, 278‑ы, 345‑ы, 620‑ы імя В. І. Чапаева, «Васільева»), фарміраванні партызанскага злучэння «Трынаццаць»; выдавалася падпольная раённая газета «Сцяг Леніна».

Беразіно вызвалена 3 ліпеня 1944 г. у ходзе Беларускай аперацыі 1944 г. часцямі 42‑й Смаленскай (палкоўнік А. I. Сліц) і 153‑й (палкоўнік А. А. Шчэннікаў) стралковых дывізій 69‑га стралковага корпуса, 95‑й стралковай дывізіі (палкоўнік С. К. Арцем’еў) 91‑га стралковага корпуса 49‑й арміі 2‑га Беларускага фронту.

У Беразіно — брацкія магілы савецкіх воінаў і партызан, магіла ахвяр фашызму, на якіх устаноўлены помнікі.